Watertorenprijs 2024: Leerdam
Met veel respect voor de kwaliteiten en optimaal gebruikmakend van de mogelijkheden van de toren realiseerde de eigenaar Michiel van der Kley een woning, kantoor en werkruimte. Door de plaatsing van een grote raampartij die aansluit bij de architectuur van de toren is in één klap de gehele onderbouw van daglicht voorzien. Daarmee zijn de basiscondities aanwezig om de hoger gelegen ruimten in de toren te kunnen benutten. foto: Gerben van DijkBEKIJK HELE VERSIE
UITREIKING watertorenprijs 2024 Leerdam
Impressies van de prijsuitreiking in de watertoren van Leerdam. Wethouder Teus Meijdam reikt de prijs uit aan de eigenaar Michiel van der Kley voor de inspirerende organische ontwikkeling van de watertoren. Een grote glaspui voorziet in één groot gebaar de hele torenschacht van daglicht. Niet alleen voor het kanoor, de woning en het atelier, daarmee is tevens een beloftevol uitgangspunt gerealiseerd voor de mogelijke toekomstige ontwikkeling van de daarboven gelegen ruimtes. foto: Nico van GanzewinkelBEKIJK HELE VERSIE
Watertorens op Open Monumentendagen 2024
Op de openmonumentendagen van 14 en/of 15 september is een groot aantal watertorens te bezoeken, hieronder een overzicht. Voor een aantal torens is aanmelding verplicht. Check de opties voor vertrek.
Aalsmeer: bezoekersinformatie
Amersfoort: bezoekersinformatie
Axel: bezoekersinformatie
Barendrecht: bezoekersinformatie
Bergen op Zoom: bezoekersinformatie
Brielle: bezoekersinformatie
Culemborg: bezoekersinformatie
Delden: bezoekersinformatie
Delft: bezoekersinformatie
Deventer: bezoekersinformatie
Doorn Boschoord: bezoekersinformatie
Dubbeldam (Dordrecht): bezoekersinformatie
Emmeloord: bezoekersinformatie
Harderwijk : bezoekersinformatie
Hazerswoude-Rijndijk : bezoekersinformatie
Hillegom : bezoekersinformatie
Landgraaf: bezoekersinformatie
Nijmegen NYMA: bezoekersinformatie
Oldenzaal: bezoekersinformatie
Sint Jansklooster: bezoekersinformatie
Vlaardingen: bezoekersinformatie
Wageningen: bezoekersinformatie
Werkhoven: bezoekersinformatie
Zutphen: bezoekersinformatie
Zwijndrecht: bezoekersinformatie
Watertoreneigenarendag Lopik
De watertoreneigenarendag werd gehouden op 7 juli in de watertoren van Lopik. De watertoren is recent herbestemd door de familie Littel tot woontoren. Het programma concentreerde zich op kennisdeling tussen watertoreneigenaren. De aanwezigen werden welkom geheten door NWS voorzitter Peter Nijhof. Vervolgens hield eigenaar Maaike Littel een bevlogen betoog over de herbestemming van de wateroren in Lopik. Tenslotte presenteerden Sophie Weinberg en Rinkjan Postma het initiatief voor kennisuitwisseling tussen watertoreneigenaren. De aanwezige eigenaren reageerden enthousiast, alle eigenaren krijgen binnenkort een uitnodiging om deel te nemen aan het netwerk. De middag werd besloten met de bezichtiging van de toren en een borrel op de bovenste verdieping.BEKIJK HELE VERSIE
Tentoonstelling Limassol, Cyprus
Vanaf zaterdag 24 februari tot en met 21 maart vindt in Limassol op Cyprus een tentoonstelling plaats waarin werk van twee Nederlandse en een Cypriotische fotograaf wordt gepresenteerd. Fons Brasser, fotografeerde de interieurs van Nederlandse watertorens, Jo Brunenberg portretteerde Franse watertorens en Dimitris Loutsios een aantal torens op Cyprus waaronder het landmark van Limassol.BEKIJK HELE VERSIE
Watertorenprijs 2023: Groningen Hofstede de Grootkade
De buitengewoon inspirerende herbestemming van de kolossale Groninger watertoren west doet recht aan het monumentale bouwwerk. De tot voor kort gesloten burcht wordt voor een breed scala aan gebruikers geopend. De toren behoudt zijn beeldbepalende karakter voor het silhouet van de stad en voegt een waardevolle bijdrage toe aan het culturele kapitaal van Groningen.BEKIJK HELE VERSIE
Watertoren Delft tijdens openmonumentendagen
Watertorens op Open Monumentendagen 2023
Op de openmonumentendagen van 9 en/of 10 september is wederom een recordaantal watertorens te bezoeken. Hieronder een overzicht van de torens waarvan verwacht wordt dat ze te bezoeken zijn. Het programma is nog in ontwikkeling. De lijst kan nog groeien en krimpen en voor een aantal torens is aanmelding verplicht. Check de opties voor vertrek. Zie ook onze facebook pagina voor updates.
Aalsmeer: bezoekersinformatie
Amersfoort: bezoekersinformatie
Assendelft: bezoekersinformatie
Axel: bezoekersinformatie
Barendrecht: bezoekersinformatie
Culemborg: bezoekersinformatie
Delden: bezoekersinformatie
Delft: bezoekersinformatie
Dubbeldam (Dordrecht): bezoekersinformatie
Emmeloord: bezoekersinformatie
Hazerswoude-Rijndijk : bezoekersinformatie
Hengelo : bezoekersinformatie
Hillegom : bezoekersinformatie
Katwijk: bezoekersinformatie
Krimpen aan de Lek: bezoekersinformatie
Naaldwijk: bezoekersinformatie
Overveen: bezoekersinformatie
Schimmert: bezoekersinformatie
Sint Jansklooster: bezoekersinformatie
Wageningen: bezoekersinformatie
Werkhoven: bezoekersinformatie
Zeist: bezoekersinformatie
Zoetermeer: bezoekersinformatie
Zutphen: bezoekersinformatie
Zwijndrecht: bezoekersinformatie
watertoreneigenarendag Mijdrecht en Aalsmeer
Op de goed bezochte watertoreneigenarendag werden de torens beklommen van Mijdrecht, onlangs herbestemd tot kantoor en vergaderlocatie, en Aalsmeer, een van de allermooiste torens van Nederland.BEKIJK HELE VERSIE
UITREIKING watertorenprijs Utrecht Amsterdamsestraatweg
De watertorenprijs 2022 is op zondag 30 april 2023 uitgereikt aan de eigenaar van de toren aan de Amsterdamsestraatweg in Utrecht voor de schitterende herbestemming van de toren.BEKIJK HELE VERSIE
Watertorenprijs 2022: Utrecht Amsterdamsestraatweg
Vanwege het ongekend hoge niveau van de herbestemming wordt de watertorenprijs 2022 toegekend aan de eigenaar van de watertoren aan de Amsterdamsestraatweg in Utrecht. Marnix van der Meer van Zecc architecten ontwierp het plan. De inspirerende samenwerking met de opdrachtgever heeft geleid tot de evenwichtige realisatie van de herbestemming. In de voet van de toren bevinden zich drie studios, op de begane grond is een verhuurbare ruimte ontworpen terwijl in het reservoir een adembenemende woning is gerealiseerd. De toren is met veel respect behandeld. De door de tand des tijds aangetaste elementen zijn met zorg gerestaureerd. In het trefzekere ontwerp is de kwaliteit van de woning optimaal geïnspireerd door de watertoren. De watertoren is overal in de woning aanwezig, omgekeerd komt de woning op treffende wijze in het uiterlijk van de watertoren tot uitdrukking. Enkele prominente, met veel zorg ingepaste elementen in het exterieur geven blijk van de nieuwe functie. De architectuur van het bestaande gebouw en de nieuwe toevoegingen vormen samen een intrigerende nieuwe eenheid.
Watertoreneigenarendag in Overvecht en Heuveloord Utrecht
Zondag 18 september werd een grote groep watertoreneigenaren ontvangen bij twee watertorens in Uterecht. In de toren van Overvecht werden de eigenaren ingelicht over de herbestemmingsplannen door de ontwerper, Ruud Visser. Vervolgens verzorgde Beitske Verheij er een indrukwekkend celloconcert. Ze speelde onder andere Serenade van Hans Werner Henze in de twaalftoonstechniek: https://youtu.be/9Pb9q3f0fis. In de toren van Heuveloord werden de eigenaren ontvangen door Daan Briedé, de ontwerper van de herbestemming van deze toren én partner van het in de toren gevestigde bureau IRIS architecten. Daan leidde er een geanimeerde discussie over de mate waarin ingegrepen kan worden in een watertoren bij herbestemming. Een belangrijk doel van de dag is dat eigenaren hun ervaringen en kennis met betrekking tot het herbestemmen van een watertoren onderling kunnen delen.
Watertorens op Open Monumentendag 2022
Op de openmonumentendagen van 10 en/of 11 september is een recordaantal watertorens te bezoeken. Hieronder een overzicht van de torens waarvan verwacht wordt dat ze te bezoeken zijn. Het programma is nog in ontwikkeling. De lijst kan nog groeien en krimpen en voor een aantal torens is aanmelding verplicht. Check de opties voor vertrek. Zie ook onze facebook pagina voor updates.
Aalsmeer: bezoekersinformatie
Amersfoort: bezoekersinformatie
Delft: bezoekersinformatie
Deventer: bezoekersinformatie
Dubbeldam (Dordrecht): bezoekersinformatie
's-Hertogenbosch: bezoekersinformatie
Naaldwijk: bezoekersinformatie
Nijmegen NYMA: bezoekersinformatie
Sint Jansklooster: bezoekersinformatie
Utrecht Heuveloord: bezoekersinformatie
Schimmert: bezoekersinformatie
Roelofarendsveen: bezoekersinformatie
Wageningen: bezoekersinformatie
Werkhoven: bezoekersinformatie
Zeist: bezoekersinformatie
Zoetermeer: bezoekersinformatie
Watertoren Schimmert WINT Open Monumentendag Duurzaamheidsprijs
Watertoren De Reusch van Schimmert genomineerd voor Open Monumentendag Duurzaamheidsprijs 2022.
Uit 36 aanmeldingen zijn door de jury drie finalisten gekozen. En een van de finalisten is de monumentale watertoren De Reusch in het Limburgse Schimmert.
In 2021 was De Reusch de overtuigende winnaar van onze Watertorenprijs. Zou mooi zijn als de toren nu opnieuw in de prijzen valt. Daar kunt u aan bijdragen door hier uw stem uit te brengen: https://www.openmonumentendag.nl/duurzaamheidsprijs/ Stem op tijd! De prijsuitreiking is 8 september.
Met de herbestemming tot een centrum voor streekproducten heeft de schitterende watertoren van Schimmert weer een centrale aansprekende functie voor de regio. In de imposante toren is een breed scala aan functies ondergebracht die alle gericht zijn op de promotie van streekproducten die geproduceerd worden in het gebied zover je dat kan zien vanuit de toren, een cirkel met een straal van 60 kilometer. Op slimme wijze wordt ingespeeld op de kwaliteiten van de toren: zijn zichtbaarheid vanuit de verre omgeving, zijn prachtige architectuur en zijn grootte. Niet voor niets staat de toren bekend als de Reus van Schimmert. De eigenaar ontwikkelde een overtuigend concept voor de toren mede door er veel lokale partijen bij te betrekken, zowel producenten als bewoners. Onder in de toren zit een restaurant waar gekookt wordt met verse lokale ingrediënten, helemaal bovenin zit een drukbezochte skybar. Duurzaam is de herbestemming zeker, de toren is geheel energieneutraal!
Tentoonstelling museum Heerenveen
Museum Heerenveen presenteert van 23 juli - 25 september een tentoonstelling over de schitterende watertoren die van 1915 tot 1982 de skyline van Heerenveen bepaalde. De toren werd ontworpen door Roelof Kuipers die een aantal torens in Nederland ontwierp. Hij schuwde het experiment niet, de torens zijn heel verschillend. Des te opmerkelijker dat de toren die hij ontwierp voor Barendrecht. vrijwel identiek is aan die van Heerenveen.
Vrienden van BOEi steunt de Nederlandse Watertoren Stichting
Sinds kort heeft de Nederlandse Watertoren Stichting een nieuwe sponsor: De Stichting Vrienden van BOEi. Zij ondersteunen bijzondere restauratie- en herbestemmingsprojecten en geven daarmee de verhalen van het erfgoed door aan toekomstige generaties. Vrienden van BOEi ziet het belang van het werk van de Nederlandse Watertoren Stichting en levert daar graag een bijdrage aan.
‘Dankzij het werk van de NWS krijgen watertorens en de kennis hierover de nodige aandacht. Door haar functie als kenniscentrum draagt ze actief bij aan het behoud en de kwalitatief hoogwaardige herbestemming van Nederlandse watertorens. Dat steunt Vrienden van BOEi graag!’ aldus Anne van den Hul namens Stichting Vrienden van BOEi.
Henk van der Veen, bestuurslid van de NWS is blij met de nieuwe sponsor: ‘Dankzij de bijdrage van Vrienden van BOEi kunnen we meer en regelmatiger communiceren over mooie voorbeelden van herbestemming van watertorens in Nederland en daarmee het watertorenerfgoed levend houden.’
Film Toren Noord (Groningen)
Paul Bloemers, 1975-1976, Super 8, kleur, met geluid, 22 minuten
Leegstaande watertorens inspireren een grote schare aan bevlogen initiatienemers tot het maken van van plannen voor een nieuwe toekomst van de torens. In het initiatief van Pek van Andel in 1975 om de buiten bedrijf gestelde watertoren Groningen Noord een nieuw leven in te blazen herkennen we voor het eerst een breed scala aan factoren die tot op de dag van vandaag kenmerkend zijn voor de herbestemming van een watertoren: bevlogen initiatiefnemers, aansprekende vernieuwende ideeën, het organiseren van een prijsvraag om tot het best mogelijke plan te komen, experimenten met nieuwe vormen van energie opwekking, welwillende maar afwachtende bestuurders, uiterst langdurige realisatietrajecten, ongeïnteresseerde waterleidingbedrijven, vallen en opstaan. Veel is nu nog steeds aan de orde. Er zijn gelukkig ook dingen veranderd, van elke herbestemmingscase wordt geleerd. Zag de vertegenwoordiger van de Groninger waterleiding sloop als meest voor de hand liggende optie, tegenwoordig is de inzet van de waterleidingbedrijven gericht op het vinden van een goede herbestemming.
De prijsvraag voor de watertoren van Groningen Noord werd aangekondigd in het tijdschrift UTOPIA 7 in 1977. De herbestemming van de toren kent uiteindelijk na bijna 40 jaar een gelukkige epiloog. Het winnende ontwerp van Luc Veeger uit 1991 voor de tweede prijsvraag werd in 2014 gerealiseerd, in dat jaar opende de 'bovenkamer van Groningen', waarvoor de toren de watertorenprijs kreeg. Lees hier de nieuwsbrief Lessen uit het verleden, inspiratiebronnen voor de toekomst over de film.
Watertorenprijs 2021: De Reusch in Schimmert
De watertorenprijs 2021 is toegekend aan de eigenaar van de schitterende watertoren van Schimmert. Hij transformeerde de toren tot centrum van een regionaal netwerk rond de thema's voedsel, met name streekproducten, en duurzaamheid. De functies die in de toren zijn gehuisvest brengen producenten en consumenten bij elkaar. De ingenieuze programmering van de toren biedt de producenten een herkenbare etalage waarin ze hun producten op verschillende manieren kunnen promoten. Voor de consumenten heeft de toren een aantrekkelijk programma waar ze terecht kunnen voor een maaltijd in het restaurant, workshops of presentaties verzorgd door de lokale producenten of gewoon een drankje in het euregionale uitzichtpunt. De initiatiefnemer, Nico Eurelings en zijn team hebben een bijzonder robuuste herbestemming ontwikkeld en gerealiseerd. Een schoolvoorbeeld van hoe een bijzonder bouwwerk en een substantiële nieuwe functie elkaar kunnen inspireren. De toren kreeg een nieuwe naam: De Reusch
Watertorens op openmonumentendagen 2021
Op de openmonumentendagen van 11 en/of 12 september is een aantal watertorens te bezoeken. Hieronder een overzicht van de torens waarvan verwacht wordt dat ze te bezoeken zijn. Het programma is nog in ontwikkeling. De lijst kan nog groeien en krimpen en voor een aantal torens is aanmelding verplicht. Check de opties voor vertrek. Zie ook onze facebook pagina voor updates.
250 portretten van Franse watertorens
De schitterende foto's van Franse watertorens gemaakt door Jo Brunenberg zijn toegevoegd aan onze watertoren database. De portretten van watertorens zijn full size te zien in het boek van Jo Brunenberg waar we eerder over berichtten.
Drie fotoboeken over watertorens
Portretten van watertorens
Een documentaire van 24 minuten gemaakt door Jo Brunenberg in samenwerking met Rino Boersma. Tijdens terloopse en spontane ontmoetingen met mensen in de nabijheid van watertorens stelde de fotograaf van Franse watertorens Jo Brunenberg, hen een aantal vragen. Deze gesprekken leverden een verrassende verscheidenheid aan soms ontroerende, informatieve, grappige of no-nonsense reacties op.
Watertorenprijs 2020: Nieuw-Lekkerland
De watertorenprijs 2020 gaat naar de transformatie van de toren van Nieuw-Lekkerland tot twee woningen. De watertorenprijs wordt eens per jaar uitgereikt aan de eigenaren van de beste, recent opgeleverde herbestemde watertoren, in dit geval de neven Sven en Lennart de Jong. Ze wisten in 2010 de toren, die ze uit hun jeugd goed kenden omdat ze erin speelden, te verwerven voor een redelijk bedrag van rond de 200.000 Euro. Vervolgens hebben ze de toren vrijwel geheel in zelfwerkzaamheid verbouwd voor een bedrag vergelijkbaar aan de kosten van de aankoop. De toren en de buitenruimte zijn door de neven en hun echtgenotes geheel naar eigen smaak ingericht en passen de gezinnen met hun kinderen als een handschoen.
De basis van de geslaagde herbestemming wordt gevormd door het uiterst krachtige ontwerp van Ruud Visser en Fumi Hoshino. Grote verdiepingshoge raampartijen gericht op het uitzicht over de rivier de Lek en de polder dragen bij aan de kwaliteit van de ruimten in de toren en sluiten naadloos aan bij het robuuste uiterlijk. Het is bijzonder verfrissend om te zien dat een inspirerende herbestemming op economische wijze gerealiseerd kan worden.
'Maak van een watertoren geen woning maar ga wonen in een watertoren' was de insteek waarmee de ontwerpers hun plan ontwikkelden. Dat is precies de kracht van deze herbestemming.
Jo Brunenberg interviewt Maarten van Rossem over watertorens
Expositie Franse watertorens in Weert
Van 4 september t/m 17 oktober 2020 zijn in de Annex in Weert schitterende fotos van Jo Brunenberg te zien van watertorens die hij op zijn vele reizen door Frankrijk vastlegde. Brunenberg zelf beschouwt zijn foto’s uit de serie Portraits de châteaux d’eau, als portretten die een breed scala aan persoonlijkheden en karakters tonen. Omgeving en de couleur locale mogen deel uitmaken van het beeld. Zo worden het ware portretten waarbij het toeval, de seizoenen, de wisselende weersomstandigheden en de werking van licht en schaduw een wezenlijke rol spelen. Voor de expositie in de Annex is een kleine, maar markante selectie gemaakt uit dit langlopende project.
Overnachten in een watertoren
Voor watertorenliefhebbers is een verblijf in een watertoren een aantrekkelijke ervaring. In Nederland en ook daarbuiten is dat in een aantal torens mogelijk. In onze database vindt u een aantal opties. Door op het kaartikoontje midden boven in het database scherm te kikken is te zien waar ze zich bevinden. De varieteit is groot, sommige hebben één kamer, andere torens, zoals in Dordrecht of Hamburg huisvesten een compleet hotel. Voor een watertorenuitstapje zijn ook de watertorens met een restaurant interessant. Die zijn hier te vinden. Voor een uitstapje langs watertorens zijn de opties uiteraard groter. Alle watertorens in Nederland vindt u hier.
Watertorenprijs 2019: Zwijndrecht
De herbestemming van de watertoren van Zwijndrecht heeft na jaren van leegstand en verschillende plannen uiteindelijk zijn beslag gekregen in een inspirerende realisatie. Dit dankzij de inzet van de eigenaar die ondanks alle perikelen erin slaagde om een goed plan te realiseren. Op de gerestaureerde bakstenen toren is een nieuw, licht opgetild en uitkragend dak geplaatst. De nieuwe kap maakt ruimte voor een panoramavenster rond de hele toren. Een eigenzinnige ornamentale beëindiging op de punt van het dak completeert de ingreep. Daarmee is een evenwichtig beeld bereikt waar alle betrokken partijen zich in hebben kunnen vinden en dat recht doet aan de geschiedenis van de toren zonder historiserend te zijn. Het ontwerp is van RoosRos architecten. Door te luisteren naar de kritiek op zijn eerdere plannen is het resultaat ook veel beter geworden en is het draagvlak vergroot. Een lang traject met tegenslag en bezwaren van omwonenden, overheden en erfgoedorganisaties kan frustrerend zijn voor de initiatiefnemer maar het kan dus ook, bij de juiste insteek, leiden tot een dialoog die bijdraagt aan de realisatie van een herbestemming. Mede om deze reden, maar vooral vanwege de kwaliteit van de herbestemming in het licht van onze criteria besloot het bestuur van de Nederlandse Watertoren Stichting unaniem om de prijs toe te kennen aan ISA beheer, eigenaar van de toren. Dankzij de herbestemming heeft het landmark aan de Oude Maas aan betekenis gewonnen voor de steden Zwijndrecht én Dordrecht en hun inwoners. Het heeft de potentie om een aangename openbare plek aan de Oude Maas te worden.
Unheimisch kunstwerk in watertoren St. Gallen
De Zwitsers/IJslandse kunstenaar Christoph Büchel heeft het spoorwatertorentje bij de voormalige locremise in St. Gallen ingericht als een fascinerende analoge escaperoom onder de titel: The House of Friction (Pumpwerk Heimat). Deze installatie wordt gepresenteerd door het Kunst Museum St. Gallen. Via trappen en ladders klim je tot in het reservoir waarin een merkwaardig huisje is gebouwd. Onderweg passeer je nog een stoffige woonkamer en verder ruimtes zoals we die maar al te goed kennen van ongebruikte watertorens: stoffig en veel duivenpoep. De weg naar beneden gaat onder meer via een brandweerpaal en een stortkoker die eindigt in de bestuurdersstoel van een Opel Manta. Dan heb je en passant wel een rommelige, tot onder het vriespunt gekoelde, slaapruimte gepasseerd. De Opel is niet via het portier te verlaten maar door een gat in de bodem voor de passagiersstoel. Via een kelderachtige ruimte met daarin een modelspoorbaan kom je tenslotte in een werkplaats met daarin de Manta, kalenders met blote dames en allerlei autoonderdelen. Normaliter roept een interieur van een huis of een andere verblijfsruimte een gevoel van geborgenheid op waarin men zich thuis voelt. Chritoph Büchel is er goed in geslaagd om die verwachting te ontregelen door de bezoeker te confronteren met allerlei onverwachte en verontrustende situaties. Het museum laat dan ook alleen bezoekers toe met een goede conditie en stevig schoeisel. Deze herbestemming is daarom zo interessant omdat ze aansluit op het onherbergzame karakter dat kenmerkend is voor het interieur van een watertoren. Bij deze herbestemming wordt dat unheimische karakter verder versterkt. Dit in tegenstelling tot de strategie die gevolgd wordt bij de meeste herbestemmingen waarbij vrijwel steeds alle mogelijke moeite wordt gedaan om de ruimtes in de toren zo aangenaam mogelijk te maken. Dat gaat ten koste van de magie van het watertoreninterieur. In St. Gallen is die juist sterker dan waar ook voelbaar.
Watertoreneigenaren treffen elkaar in Vlaardingen
Zondag 31 maart waren de watertoreneigenaren te gast bij Eugène Schenkels de uitbater van de schitterende watertoren in Vlaardingen. Samen met eigenaar Rolf Bruggink en enkele vrienden realiseerden zij eigenhandig de verbouwing van de toren tot een restaurant en bed and breakfast, zie www.watertoren-vlaardingen.nl. Eugène informeerde de aanwezigen in een humorvol betoog over de ins and outs van deze exercitie.
Een belangrijk doel van de dag is dat eigenaren hun ervaringen en kennis met betrekking tot het herbestemmen van een watertoren onderling kunnen delen.
Watertorenprijs 2018: Domburg
Vanwege de excellente architectonische kwaliteiten van de gerealiseerde herbestemming tot vakantiehuis kent het bestuur van de Nederlandse Watertoren Stichting de watertorenprijs 2018 toe aan de eigenaren van de watertoren in Domburg. Niet eerder werd de uitdrukking van de nieuwe functie in het uiterlijk zo treffend vormgegeven als bij de toren van Domburg, één van de meest fundamentele aspecten van het vormgeven van een nieuwe functie in een watertoren. Vaak hangt de oorspronkelijke kwaliteit van een watertoren voor een belangrijk deel samen met het gesloten en daardoor schaalloze en mysterieuze karakter van het bouwwerk. Voor vrijwel elke nieuwe functie is die geslotenheid problematisch omdat er meestal daglicht, en dus ramen, nodig zijn om een nieuwe functie in de toren onder te kunnen brengen. De wijze waarop zowel het gesloten karakter van de toren is gerespecteerd als de nieuwe woonfunctie wordt voorzien van voldoende daglicht is voorbeeldig opgelost. Voorbeeldig, niet zozeer omdat de ontwikkelde vernieuwende oplossing bij andere herbestemmingen zonder meer gekopieerd kan worden, wel omdat de manier van denken ook bij veel andere torens kan leiden tot inspirerende oplossingen.
Woonhotels en watertorens
Bij watertorens denken we meteen aan de grote vrijstaande torens ten behoeve van de openbare drinkwatervoorziening. Dat is voor ons ook de belangrijkste categorie, die we wat de Nederlandse drinkwatertorens betreft compleet ontsluten met de database op deze website. Interessant zijn ook de watertorens die opgenomen zijn in een gebouwencomplex, en dan vooral de torens die een prominente rol spelen in de architectuur van het complex. Vaak betreft het industriële complexen of ziekenhuizen, maar ook wooncomplexen hebben soms een eigen watervoorziening met hoogreservoir. In het tijdschrift Eigenbouwer nr 10 staat het artikel 'Permanent vakantiegevoel, Het Haagse woonhotel' van Marcel Teunissen dat ons opmerkzaam maakte op de aanwezigheid van een aantal bijzonder interessante watertorens op Haagse woonhotels uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. Deze woonhotels zijn in die periode vrijwel alleen in Den Haag gebouwd met als belangrijke doelgroep teruggekeerde Indiëgangers. De door vooraanstaande architecten ontworpen woonhotels bevatten grote luxe appartementen met gemeenschappelijke voorzieningen zoals een restaurant, centrale keuken, bibliotheek, wasserij, huismeester en diensten als boodschappenservice, maar ook een gemeenschappelijk verwarmingssysteem en een eigen drinkwatervoorziening. Dit laatste omdat de openbare drinkwatervoorziening in die tijd niet betrouwbaar genoeg werd bevonden of niet genoeg waterdruk kon leveren voor de hoger gelegen appartementen. Veel van deze woonhotels worden momenteel bewoond door diplomaten.
Fraaie voorbeelden zijn de woonhotels Willemspark ontworpen door A.H. Wegerif, Duinwyck, Catsheuvel, Oldenhove van F.A. Warners, residence Carnegie en parkflat Marlot van Co Brandes. Daarnaast is er een aantal complexen waar het waterreservoir een minder prominente rol speelt in de architectuur, zoals de Hofstad, Boschzicht, Wilshout, van Jan Wils i.s.m. F.L.J. Lourijsen en Zorgvliet, De complete collectie woonhotels met watertoren in onze database.
Watertoreneigenarendag in Assendelft
Op zondag 8 april was een groot aantal watertoreneigenaren naar de watertoren van Assendelft gereisd. Daar werd iedereen hartelijk ontvangen door de eigenaar van de pas verbouwde toren, de ontwerpers van de ingrepen en de uitbater van het restaurant geheel boven in de toren. Een belangrijk doel van deze activiteit is om eigenaren met elkaar in contact te brengen zodat ze hun kennis met elkaar kunnen delen. Daarnaast geeft de NWS partijen die expertise hebben op een terrein dat interessant kan zijn voor watertoreneigenaren de gelegenheid zich te presenteren. Dit keer was dat Vandesky Met een spectaculaire demonstratie gaven ze blijk van hun kunnen.
Watertorens en oorlog
ZeitMagazin publiceerde een indrukwekkend artikel van Wolfgang Bauer met foto's van Andy Spyra over de verwoesting van watertorens in Noord Syrië door de terugtrekkende troepen van IS, Waaronder de torens in Abu Sosah, Tishrin , Al Karawan en Maissalon. (Na registratie is het artikel hier te lezen) Systematisch is de infrastructuur vernietigd die voor de bewoners van levensbelang is. De torens zijn niet alleen essentieel voor de drinkwatervoorziening, vaak ook voor de iirgatie van de tuinbouw. Watertorens vormen in vele oorlogen een doelwit, ook al omdat ze dienst kunnen doen als uitkijkpost. Zo werden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog veel Nederlandse watertorens opgeblazen of beschadigd door de terugtrekkende Duitse troepen. Waaronder veel torens in Noord Brabant, zoals die in Steenbergen. Maar ook in Zandvoort, Domburg, Nieukuijk, Nieder Kostenz, Vratimov, Ieper en Bremen werden torens bestookt. De toren van Vukovar werd het monument voor de verschrikkingen van de oorlog in de Balkan, die van Kilinochchi werd het symbool van de burgeroorlog op Sri Lanka.
Watertorenprijs 2017: 's-Hertogenbosch
De watertorenprijs voor de beste herbestemde watertoren van het afgelopen jaar is door de Nederlandse Watertoren Stichting (NWS) toegekend aan BOEi voor de voorbeeldige verbouwing van de watertoren van ’s-Hertogenbosch naar ontwerp van ZECC architecten. Na jaren van leegstand en marginaal gebruik is de gehele toren in gebruik genomen. Er is een mix aan functies in gehuisvest. Een eetcafé op de begane grond en eerste verdieping verbindt de toren via een nieuw ingericht voorplein met de stad. De ruimten in de toren krijgen door de combinatie van oud en nieuw een eigenzinnig karakter. Prachtig vormgegeven nieuwe raamopeningen brengen niet alleen voldoende licht in de kantoorruimten, door de bijzondere vormgeving geven ze blijk van de nieuwe bestemming. Door de herbestemming levert de karakteristieke toren een waardevolle bijdrage aan de stad.
Watertoren organisaties bezoeken Nederland
Zo'n 25 vertegenwoordigers van watertorenorganisaties uit Duitsland, Luxemburg, Frankrijk, Engeland en Nederland toerden op 23 en 24 september langs watertorens in Noord Brabant en Zeeland. Het Deutsch Internationalen Wasserturm Gesellschaft 2002 e.V. organiseert jaarlijks een treffen met als doel de internationale samenwerking te bevorderen. In de torens van Goes en Oost Souburg werd de groep ontvangen en rondegeleid door de eigenaren.
Oorspronkelijke voet Zwolse watertoren langzamerhand weer zichtbaar
In 1959 werd de watertoren van Zwolle voorzien van een bakstenen mantel na een noodlottig ongeval waarbij een jonge inwoonster dodelijk getroffen werd door een vallende baksteen. De voet van de oorspronkelijke toren wordt na bijna 60 jaar weer zichtbaar nu de mantel gesloopt wordt. Architectenbureau 19 het atelier ontwierp een plan voor de herbestemming van de watertoren tot 21 huurappartementen. Het plan combineert de beide stadia van de watertoren met een nieuwe laag die uitdrukking geeft aan de woonfunctie. Zo blijft de voet van de oude toren deels zichtbaar, de nieuwe bovenbouw herinnert aan de bakstenen mantel en er worden verschillende elementen toegevoegd die te maken hebben met de woonfunctie, waaronder veel ramen en een entree.
foto Marcel Overbeek
Watertoren eigenaren bijeenkomst in Wageningen
De jaarlijkse bijeenkomst voor watertoreneigenaren werd zondag 2 juli gehouden in Wageningen. De NWS brengt eigenaren van watertorens met elkaar in contact zodat ze ervaringen kunnen uitwisselen. Daarbij nodigt de NWS specialisten uit die vertellen over hun expertise met betrekking tot watertorens. Op de geanimeerde bijeenkomst in Wageningen gaf Derk-Jan Baarda van Donatus een inleiding over de problematiek van het verzekeren van watertorens. Arno Boon, directeur van Boei, sprak vervolgens over de herbestemming van watertorens door Boei, waaronder de toren van Wageningen.
Watertorenprijs 2016: Groningen Noorderbinnensingel
Dankzij de bewonderenswaardige vasthoudendheid van een aantal betrokkenen kon het ontwerp waarmee Luc Veeger in 1991 de prijsvraag won na 25 jaar gerealiseerd worden. De spectaculaire ruimte wordt volledig uitgenut en is in alle onderdelen voor de bezoeker te ervaren. Van de halfronde lekvloer onder het reservoir en het cirkelvormige amfitheater tot de ruimte in de bovenste helft van het reservoir onder de schitterende houten kapconstructie. De prijs wordt uitgereikt in de toren tijdens een besloten bijeenkomst op 27 februari.
Koperdieven leggen de watervoorziening Onverdacht plat
Dagblad Suriname verneemt van bewoners van het district Para dat de bewoners van Onverdacht dinsdag verstoken waren van water. Vanaf 06.15 uur tot ongeveer 15.00 uur merkten de bewoners dat er geen water uit de kranen kwam. De scholieren konden hierdoor niet eens een bad nemen, waardoor zij de school niet hebben kunnen bezoeken. Ook de werkenden zijn niet aan het werk geweest. Zij die heel vroeg waren opgestaan, konden van geluk spreken dat zij een bad hebben kunnen nemen.
Er is gebleken dat koperen buizen van de watertoren (in het oude mijngebied van Billiton), die voor waterdistributie naar de diverse huishoudens zorgen, zijn gestolen. In het verleden heeft een dergelijke situatie zich al voorgedaan. Suralco heeft net als indertijd wederom voor het herstel van de watervoorziening gezorgd door weer koperen buizen aan te leggen.
Vanwege de precaire situatie in het land, neemt het aantal diefstallen aanzienlijk toe. Men vermoedt dat de buurtjongeren dit strafbare feit hebben gepleegd. Ook dit district heeft te kampen met hangjongeren.
Nieuw rondreizend watertorentje
Op het terrein van FabCity in Amsterdam is een klein watertorentje neergestreken. Met het water in het reservoir kan het kruidentuintje van het restaurant in de kas beregend worden. Het windmolentje levert de energie voor de pomp waarmee het reservoir wordt gevuld. Qua hoogte en reservoirinhoud is het torentje uiterst bescheiden. Het torentje is op twee manieren verbonden met de watertoren geschiedenis. Deze jongste Nederlandse watertoren is qua functie en ook vanwege het molentje verwant met de oudste Nederlandse watertoren, die van paleis Soestdijk. De constructie van het torentje grijpt terug op door de Russische constructeur Vladimir Shukhov ontworpen torens. De eerste watertoren op een draagconstructie volgens hetzelfde principe is door Shukhov ontworpen voor de All-Russian Exposition van 1896 in Nizhny Novgorod. Die toren is verplaatst naar Polibino. De door Shukhov ontworpen torens kunnen door de uitgekiende constructie met een absoluut minimum aan materiaal gebouwd worden.
Watertoren Zandvoort in het Polygoonjournaal
Terwijl er momenteel al jaren wordt gezocht naar een nieuwe bestemming voor de watertoren van Zandvoort is de toren in oktober 1957 in vol bedrijf. Dat geldt ook voor het restaurant boven in de toren. Jongeren die onderweg naar het restaurant hun naam en adres op de muur schreven worden opgeroepen deze graffitti te verwijderen. In het bioscoopjournaal komt ook de oude watertoren van Zandvoort nog even voorbij. Die werd in de oorlog door de bezetter opgeblazen
Trainingslocatie watertoren Steenbergen
De toren van Steenbergen wordt sinds 1998 niet meer gebruikt. Uiteindelijk kreeg de toren een even tot de verbeelding sprekende als passende nieuwe functie. Het bedrijf Height Safety Expert gebruikt de toren voor het trainen van mensen die op grote hoogte werken. De hele toren wordt benut voor het oefenen van verschillende klimechnieken en reddingen. virtuele rondleiding door de toren. (foto: Height Safety Expert)
Spectaculaire nieuwe watertoren in Ghlin (België)
Nog een nieuwe Belgische watertoren, ditmaal in Wallonië nabij Mons. De enorme toren met een hoogte van 50 meter is vormgegeven als landmark. De constructie, die vanuit de wijde omgeving zichtbaar is, heeft een intrigerende geometrie die bedoeld lijkt om de passant te verwonderen. De toren naar ontwerp van architectnbureau V+ bureau Vers plus de bien être won in 2015 de Grote Architectuurprijs Wallonië 2015 in de categorie Publieke ruimten en kunstwerken.
Torre Arcobaleno (Regenboogtoren) Milaan
Een anonieme betonnen watertoren, maar wel met een prachtige hyperbolische hoofdvorm, gebouwd in 1964 werd in 1990 bekleed met 100.000 gekleurde tegels ter gelegenheid van het wereldkampioenschap voetbal. De metamorfose symboliseerde de nieuwe houding van zorg en aandacht voor de openbare ruimte van de stad Milaan. De grauwe utilitaire toren werd een gewaardeerd herkenningspunt in het centrum van de stad. In 2015 werd de excercitie herhaald vanwege de EXPO 2015. Dit voorbeeld laat zien dat een schitterende watertoren kan bijdragen aan het aanzien van een stad.
WATERTOREN Droom & daaddag Culemborg 21 november
De Stichting Watertoren Culemborg heeft het initiatief genomen om een nieuwe bestemming te zoeken voor de watertoren en het ernaast gelegen oude pompgebouw. Iedereen krijgt de gelegenheid om mee te denken. Zo wordt zaterdag 21 november een Droom & Daad Dag georgniseerd in het Stadhuis op de markt. Die dag brengt plannenmakers, ondernemers, beleggers, deskundigen, overheden en architecten bij elkaar. Een kans om ervoor te zorgen dat het watertorengebied van waarde blijft voor de stad.
Watersilo Alsemberg (België) in gebruik genomen
Terwijl de Nederlandse waterleidingbedrijven hun torens in hoog tempo afstoten bouwde het Belgische drinkwaterbedrijf FARYS|TMVW op de plaats van de oude watertoren een watersilo. Het opvallende bouwwerk speelt een belangrijke rol in de drinkwatervoorziening van de streek. De uitzonderlijke vormgeving volgt uit het laureaatproject van een ‘open oproep’ wedstrijd van de Vlaams Bouwmeester. De toren is ontworpen door BEL architecten.
Veel belangstelling voor watertoren Amersfoort
Waterleidingbedrijf Vitens heeft de watertoren op de Amersfoorste Berg in 2012 buiten gebruik gesteld en is voornemens de toren te verkopen. De kopers staan nu al in de rij. Wel neemt het waterleidingbedrijf haar verantwoordelijkheid en stelt het als voorwaarde dat de cultuurhistorische waarde van de toren behouden moet blijven. In de pers wordt dit vertaald naar het handhaven van het uiterlijk. De Amersfoortse toren is echter vooral uniek vanwege de bijzondere constructieve opzet. Die is aan de buitenkant niet af te lezen. Zie HIER de beschrijving in de database van de NWS. foto interieur watertoren Amersfoort: Fons Brasser
Open dag Reus van Schimmert
De watertoren in Schimmert heeft zondag 13 september zeker duizend bezoekers getrokken. Op die dag vond de opening van het IBA-werkhuis in de toren plaats. De mensen hadden echter vooral belangstelling voor de watertoren zelf. Boven in de toren was tot de Tweede Wereldoorlog het 'Oranje Restaurant' gevestigd. Na 75 jaar leegstand is er eindelijk een nieuwe gebruiker voor deze ruimte. In 2015 verkocht de WML (Waterleiding Maatschappij Limburg) de toren.
Heinenoord, Nederlands kleinste watertoren
Vertegenwoordigers van het Streekmuseum Hoeksche Waard, eigenaar van de toren, verkennen samen met vertegenwoordigers van de Nederlandse Watertoren Stichting de gebruiksmogelijkheden van het torentje, een rijksmonument.